Waardoor ik anders ben gaan denken.

De eerste aanleiding was, dat ik in de kerken vaak de vreugde, moed of bezieling miste, waar de Bijbel zo vaak over spreekt en waardoor je overwinnaar bent in de moeiten van dit leven. Het geloofsleven was bij veel gelovigen zo traditioneel, mat of tam. Dit is een vreemd verschijnsel als je het vergelijkt met hoe het NT schrijft over het leven in geloof.  M'n werk als dominee dwong me hierover na te denken: waarom ontbreekt het bijbels enthousiasme zo vaak en ook de radicaliteit in de heiliging, hoewel mensen toch wel serieus geloven?

De tweede aanleiding was, dat evangelisatiecontacten soms blij met het evangelie bezig gingen, totdat ze merkten dat ze MOESTEN geloven dat Jezus voor hun schuld gegeseld, gekruisigd en gedood moest worden. 'Moest Hij voor hen plaatsvervangend betalen?', zoals ik hen vertelde overeenkomstig de leer van de kerk. Er waren enkele mensen die afknapten op deze leer en letterlijk wegliepen. Zij zeiden: 'Dit is abnormaal. Dit kan ik niet geloven. Als God zó is, dan hoeft het voor mij niet; vergeving doordat God zijn wraak op een ander (op zijn Zoon of op Zichzelf) ging koelen??'. Ik had eerlijk gezegd geen weerwoord en kon ook bij geen enkele theoloog, professor of collega-predikant een werkelijk steekhoudend weerwoord vinden.

Deze twee feiten dwongen mij tot nadenken over wat er op Golgotha nou toch werkelijk gebeurd was.

Eerste ontdekking. In het Nieuwe Testament ligt bij Jezus en de apostelen het accent altijd op de levensheiliging. In de reformatorische leer ligt het hoofdaccent op zondenvergeving. De heiliging van het leven lijkt vaak zelfs niet beslissend voor ons behoud. Dit is in het NT duidelijk anders!

In de Gereformeerde leer werkt de verlossing in twee fasen (als een 'tweetrapsraket'):

1. Eerst is er de rechtvaardiging. Men leert dat Jezus plaatsvervangend ónze schuld en straf droeg voor onze zonden. Met name op Golgotha droeg Hij Gods toorn over onze zonden. Ook voldeed Hij ónze plicht tot gehoorzaamheid aan God. Die verdiensten van Hem worden ons 'toegerekend' als je gelooft dat jij een zondaar bent en Hij dit alles voor jou in de plaats deed. Door dit te erkennen/geloven ontvang je vergeving van zonden en ben je rechtvaardig voor God en erfgenaam van het eeuwige leven (zo staat in Zondag 7 en 23 van de Catechismus). Als je gelooft word je voor God rechtvaardig - ook al blijf je een zondaar. Dit wordt meestal de verzoening genoemd. Je bent dan in feite gered! ('Verzoening door voldoening' wordt die leer genoemd).
2. Daarna komt de heiliging pas in beeld. Want nu komt Gods Geest in ons wonen. Hoewel de Geest je verandert, zodat je het goede begint te doen, blijft het gebrekkig en blijven we nog altijd zondaars. Maar gelukkig - via schuldbelijdenis - is er steeds weer vergeving dankzij Jezus' offer! Hierdoor wordt ook bij de heiliging de aandacht steeds teruggebogen naar de rechtvaardiging. Het geloof in ons zondig tekortschieten en de vergeving blijft de steeds terugkerende hoofdzaak! Zo 'werkt' de gereformeerde leer in de praktijk.

Het viel me steeds meer op, dat Jezus in de evangeliën nooit onderwijst over plaatsvervangende betaling van schuld of straf. Hij vraagt altijd aandacht voor wat echt leven voor God is en over de kracht die God daarvoor beschikbaar stelt. Ook de apostelen benadrukken dit en maken steeds helder wat heilig of rechtvaardig leven is. Leven als rechtvaardigen kán dankzij Gods hulp en alleen wie zó leeft hoort bij God (lees bv Mat 12:50; Galaten 6:24; Hebreeën 12:14). 
Hierdoor verschoof in mijn verkondiging het accent en werd de bovengenoemde gereformeerde rechtvaardiging al meer 'slechts' een opstapje: het gaat volgens de Bijbel immers om het nieuwe leven!

Tweede ontdekking. Het werd me verder studerend al duidelijk, dat het onze hemelse Vader helemaal niet om schuld- en strafbetaling gaat! God wil vanaf Genesis 1 altijd het hárt van mensen (hartelijke liefde): dat ze Hem vertrouwen (= geloven), dat mensen zich durven over te geven aan Zijn leiding en zo door geloof in zijn wegen gaan. Dán is er verzoening, eenheid en ontstaat er samenwerking. Als dát er is, is kwijtschelding van oude schulden oftewel vergeving van zonden eigenlijk nooit een probleem bij onze rijke God. Dat vertelt de Bijbel van begin tot eind! Dat God wil dat mensen bij echte bekering toch ook nog hun oude schuld moeten betalen of hun straf moeten dragen, lezen we echt nergens. Vergeving is bij Hem royaal kwijtschelden.

Hoe brengt Jezus redding door zijn bloed?
Johannes de Doper en Jezus verkondigden het beloofde koninkrijk van God (Mat 3:2; 4:17,23). Daar hoor je bij, als je je bekeert tot een echt leven voor God. Daar gaat het steeds over! En dat leefde Jezus (mens geworden) voor: de 100%-hemelse liefde en trouw. Hij leefde als mens echt in vertrouwen op zijn God en Vader. Dat geloof wordt op allerlei manier beproefd. Tenslotte doorstaat Jezus op Goede Vrijdag de zwaarste angsten en beproevingen. Hij overwint alle verleidingen, die de vijanden van God konden bedenken. Hij bezwijkt niet voor alle druk en zondigt niet; Hij blijft geloven, vertrouwen op God en trouw aan God! Zo overwint Hij alle zondemachten die Hem willen verleiden. Zo bewees Hij, dat Hij (als mens) waardig is Koning te worden van Gods koninkrijk. God laat Hem dáárom opstaan en geeft Hem alle macht in hemel en op aarde (Fil 2:9). Zelfs de Heilige Geest krijgt Hij ter beschikking (Hand 2:33). Nu is Jezus Koning en kan Hij iedereen die tot Hem komt helpen met zijn Geest: Hij stelt zijn kracht aan ons beschikbaar door in ons te komen wonen. Zo kunnen ook wij leren leven met hetzelfde geloof en diezelfde liefde en trouw (Joh 1:12). 'Jezus in ons' is werkelijk het grote geheim van het christenleven.
Samen met Hem zijn we sterker dan Satan en alle verleidingen leert heel het NT (bv. 1 Kor 10:13; 1 Joh 5:2-4). Door zijn bloed of levenskracht in ons kunnen wij nu leren leven overeenkomstig de Bergrede. Alleen zo worden Joden en niet-Joden echt burgers van de hemel!
Jezus werd één met ons - mens - om zo onze Koning te worden. Nu maakt Hij ons één met Hem (sinds Pinksteren). Zo ontstaat er verzoening: eenheid, eensgezindheid met God - waar Jezus om vroeg in Joh 17:20-23.

Het grote probleem opgelost.
Kwijtschelding van schuld en straf is nooit het probleem voor God geweest. Het grote probleem was en is: hoe komt het zover, dat zondige, ego-centrische mensen, weer theo-centrisch gaan denken en leven? Dat ze zó trouw en liefdevol worden, dat ze voor eeuwig trouw blijven en passen bij God en in zijn hemelse Koninkrijk?
De enige oplossing van dit wereldwijde probleem was en is: Gods Geest in harten van mensen. Deze hulp wilde God in de tijd van het OT ook altijd al geven, maar dit waren de mensen na eeuwen vrijwel helemaal kwijt. Het was tenslotte vrijwel onbekend geworden (zelfs bij de Joden). Daarom zond God tenslotte zijn Zoon om dit nog eens weer heel duidelijk te verkondigen en te laten zien. Via de gekruisigde Jezus biedt God iedereen (overduidelijk en opnieuw) aan: wil je dat Gods Geest in jou komt wonen? Kom dan tot Jezus - dan zal Hij de hemelse 100%-liefde-en-trouw, die Hij tenslotte bewees op Golgotha, ook in jouw hart en leven brengen! Jezus roept ons toe: wil jij - met mijn hulp - leren leven zoals Ik? Wil je ook - waar nodig - alle vleselijke verlangens kruisigen door mijn kracht (net als Ik deed) en echt leven voor God? Dat is de enige weg van verzoening met God! Ik, Jezus, maak dat mogelijk voor jou!
Die goddelijke kracht of genade aanpakken - dát is geloven. Dat leert ook het Avondmaal, want met brood en wijn eet en drink je Jezus zelf symbolisch naar binnen. Zijn bloed (leven of geest) komt dan in onze aders stromen. Dit bewerkt echt verzoening: eensgezindheid met de Vader!

Deze kijk op verzoening is volgens mij echt Bijbels, werkt enthousiasme en schenkt de vreugde van het overwinningsleven: als Jezus in ons is, is geen verleiding te groot! (1 Kor 10:13).

In het boek 'Jezus in ons' neem ik u mee op door de hele Bijbel en laat ik u zien, dat dit het eenvoudige en krachtige evangelie is.